Włodzimierz Holsztyński

Spis rzeczy

• Wstęp

• Współczynnik = (żniwo medalowe) / (# reprezentantów)

• Liczne reprezentacje

• Reprezentacje mniej liczne od polskiej

• Zupełnie nieliczne reprezentacje

• Najefektywniejsze kraje, małe i duże razem

• Polki i Polacy

Wstęp

Pogratulujmy 11 polskich medali olimpijskich, zdobytych przez 16 polskich sportowców, w tym przez 13 Pań i 3 Panów:

Polska jest takim krajem, który zawsze czuje niedosyt. Czy słusznie? Tym razem rzeczywiście szczęście trochę polskiej drużynie nie dopisywało, nie mówiąc o wpadce dopingowej ciężarowców. Istnieją też pewne momenty globalne. Od kilkudziesięciu lat liczba konkurencji olimpijskich wzrasta, w tym kobiecych. Więc powinniśmy wygrywać więcej medali. Z drugiej strony uaktywnił się w sporcie trzeci świat. Ostatnio potęga w sprincie jest Jamajka, a w biegach na długie dystance – kraje afrykańskie. Jest też kwestia zamożności kraju, kogo na co stać.

Właśnie, istnieje pewien współczynnik, który rzuca światło na ocenę wyniku reprezentacji niezależnie od wymienionych wzgledów, jak zamożność kraju lub liczba nowych konkurencji olimpijskich czy geografia. Chodzi mi o wykorzystanie pieniędzy przeznaczonych przez kraj na udział w zawodach olimpijskich. Możemy popatrzeć statystycznie, ile polskich medali zarobi jeden milion dollarów. Można to wtedy porównać z innymi krajami.

Wydatki na reprezentacje są z grubsza proporcjonalne do liczności reprezentacji. Dostaniemy nawet bardziej stabilny parametr. Czy kraj jest bogaty czy biedny, wszystko jedno można sprawdzić ile medali lub raczej jaki ułamek medalu zarobił statystyczny reprezentant polski i jak to wygląda dla innych krajów.

Najpierw porównamy Polske z krajami, które miały reprezentację liczniejszą od Polski, a potem z krajami o mniej licznych.

Współczynnik: żniwo medalowe, podzielone przez liczbę reprezentantów.

Będę – całkiem klasycznie – przyznawał wagę 3 medalowi złotemu, 2 – medalowi srebrnemu oraz 1 – brązowemu. Przez żniwo medalowe będe rozumiał sumę ważoną medali. Na przykład, Polska zdobyła 2 złote, 3 srebrne i 6 brązowych, czyli polskie żniwo wynosi

        2·3 + 3·2 + 6·1 = 18

Podobnie Ukraina, która zdobyła 2 złote, 5 srebrnych i 4 brązowe medale, ma żniwo

        2·3 + 5·2 + 4 = 20

Czyli żniwo ukrainskie jest nieco wyższe od polskiego, jak 20 do 18.

Teraz porównajmy współczynnik żniwny Polski i Ukrainy.Reprezentacja Polski liczyła 242 zawodników, a Ukrainy – 206. Dlatego współczynnik żniwny Polski jest niski: 18/242 = .0732; dla Ukrainy otrzymujemy 20/206 = .0971, czyli wyrażnie jest większy (głównie z powodu mniejszej ukraińskiej reprezentacji).

Liczne reprezentacje

Wiele krajów wzieło udział w olimpiadzie, w tym także większe lub bogatsze lub tradycyjnie mające większe sukcesy sportowe. Mimo to tylko 10 krajów miało w roku 2016 liczniejszą reprezentację niż Polska. Tylko 10 (dziesięć). Zdumiałem się.

Jest naturalnym, że większe reprezentacje zdobyły wiecej medali. Możnaby jednak przypuszczać, że skoro miały reprezentacje większe, to cierpiała na tym jakość, że być może miały jednak współczynnik niższy od Polski. Niestety, WSZYSTKIE 10 miały współczynnik wyższy, bez wyjątku. A współczynnik Stanów był ponad sześć razy wyższy od polskiego. Bierzemy pod uwagą jednego statystycznego zawodnika amerykańskiego i jednego polskiego. Amerykański zdobył ponad sześć razy więcej medali od polskiego! Oto tabelka współczynników tej licznej dziesiątki i Polski, uporządkowana od najwyższego współczynnika do najniższego:

Brazylia, jako gospodarz igrzysk, mogła pozwolić sobie na wystawienie słabszych zawodników. Mimo to miała współczynnik żniwny wyższy od Polski (o dziesięć procent); pierwsze 6 krajów miało współczynnik wyższy ponad dwa razy.

Reprezentacje mniej liczne od polskiej

Przedstawię reprezentacje krajów, których liczność nalezy do przedziału: od 246 dla Polski, do 121 dla Indii. Tabelka znowu jest uporządkowana według współczynnika żniwnego.

Łącznie, powyższe 2 tabelki reprezentują 26 najliczniejszych reprezentacji. Polska jest 11′ najliczniejszą. Jednak polski współczynnik żniwny jest wyraźnie w tyle, dopiero na 22′ miejscu. Tylko 4 drużyny były za polską. Na przykład, Indie mają około 30 razy większa populację od Polski, a wysłali na olimpiadę rozsądnie mniej niż połowę zawodników w porównaniu z Polska.

Aż 12 drużyn z wymienionych 26 miało współczynnik ponad 2 razy wyższy od polskiego .0732, mianowicie: Stany Zjednoczone (.448), Rosja (.382), Wielka Brytania (.368), Chiny (.3474), Węgry (.21), Dania (.20), Francja (.197), Cuba (.1855), Włochy (.18), Holandia (.173), Nowa Zelandia (.1724), Południowa Korea (.154); dodatkowo Południowa Afryka miała współczynnik prawie dwa razy wyższy, bo .0143.

Zupełnie nieliczne reprezentacje

Dla rozrywki, wymienię małe drużyny, które odniosły efektowne sukcesy. Ponieważ pominę tu kraje, które słabo wypadły, to tym razem wartość statystyczna mojej tabelki jest ograniczona. Chodzi tu raczej o nieco przypadkowe talenty – w danym miejscu i czasie – w dziedziunach sportowych, które tym krajom odpowiadają kulturalnie lub, kto wie, nawet genetycznie. Czasem trafi się super talent lub nawet wspaniały trener, i już cały kraj wygląda efektownie.

Na tej liście tylko Norwegia ma współczynnik niższy od Polski, ale tym razem to są małe drużyny na ogół wybrane wśród jakościowo najlepszych. Tylko niektóre, słabsze, też wymieniłem, bo sa dla mnie ciekawe geograficznie lub historycznie. Wspomnę, że w poprzednije tabelce Indie, które wypadły słabo w Olipmpiadzie 2016, śa bardzo mocne w szachach. A Norwegia, słaba latem, jest potęgą w sportach zimowych (np. dzięki biegom kobiet).

Najefektywniejsze kraje, małe i duże razem.

Wymieniam 21 drużyn o najwyższych współczynnikach żniwa. Kolor tła drużyny będzie zależał od liczności reprezentacji, według klucza:

Kolejność pionowa wierszy wciąż przedstawia współczynnik żniwa:

Gdyby medale były rozrzucane na chybił trafił po zawodnikach, to najliczniejsze drużyny wypadłyby raczej blisko średniej czyli w danej tabelce nie zmieściłyby się wcale. Jednak liczebnie wielkie drużyny Stanów (2), Rosji (3), Wielkiej Brytanii (6), Chin (7), Francji (13) i Włoch (17) – wypadły doskonale. Pokazuje to wielki, autentyczny entuzjazm dla sportu w tych krajach. Dla kontrastu, entuzjazm dla sportu w Polsce, jak pokazuje statystyka, jest, ale LIPNY. Niech W oznacza budżet WŁADZ sportowych (ich zarobki, itd.) danego kraju, a S niech oznacza istotne wydatki na SPORT czyli wydatki na obiekty sportowe i na szkolenie trenerów i nauczycieli sportu. Statystyka wskazuje na to, że proporcja S/W jest wysoka w krajach, które odnoszą sukces, jak Stany, …, Włochy czy na przykład Węgry. Natomiast S/W jest niskie w przypadku polskiego sportu. Sportowa ryba, jak cały kraj, psuje się od głowy.

Polki i Polacy

W polskiej reprezentacji wystąpiło 141 mężczyzn oraz 101 kobiet, czyli o 30 kobiet mniej. Mężczyzni przeważali głównie w piłce ręcznej (14:0), siatkówce (16:2), pływaniu (14:6), … Poza tym w sumie tu i ówdzie przeważały lekko raczej kobiety. Porónajmy wyniki męskiej drużyny z kobiecą:

Uwagi

• Dotąd cały czas korzystałem ze wspólnej listy zawodników dla wszystkich krajów jednocześnie. Jest to prawdopodobnie informacja aktualna (kilknij na: Krajowe_Liczby_Zawodników). W en.wikipedii, w artykułach poświęconych indywidualnie poszczególnym krajom, liczba zawodników jest na ogół niższa niż w liście ogólnej. Prawdopodobnie te raczej niższe liczby trafiły do artykułów zanim naprawdę ostatecznie zostały ustalone. Różnice są na ogół niewielkie i nie wpływają na obraz ogólny.
• Sprawdziłem tylko w kilku wypadkach różnicę pomiędzy liczba zawodniczek i zawodników poszczególnych krajów. Z jednym wyjątkiem, liczebność kobiet ustepowała męskiej minimalnie, mniej procentowo i absolutnie niz w przypadku mężczyzn. Wyjątkiem była Francja. Poza tym lepsze wyniki Polek, w prównaniu z Polakami, sa dodatkowo podkreslone przez fakt, że zawodników w polskiej drużynie było o 30% więcej niż zawodniczek

Widzimy, że drużyna Polek wypadłaby nieźle (rozsądnie 😊) – na przykład, nieco wyprzedziłaby czeską (Czechów i Czeszki razem).

Czym styl zarządzania polskim sportem kobiecym różnił się od zarządzania męskim?